APOD.pl: astronomiczne zdjęcie dnia

Codziennie nowy obraz lub zdjęcie naszego fascynującego Wszechświata
wraz z krótkim objaśnieniem napisanym przez zawodowego astronoma.
Zobacz więcej!

4 sierpnia 2021

EHT ujawnia centralny dżet z czarnej dziury Cen A
Źródło: Radboud University; CSIRO/ATNF/I.Feain et al., R.Morganti et al., N.Junkes et al.; ESO/WFI; MPIfR/ESO/APEX/A. Weiss et al.; NASA/CXC/CfA/R. Kraft et al.; TANAMI/C. Mueller et al.; EHT/M. Janssen et al.

Opis: W jaki sposób supermasywne czarne dziury wytwarzają silne dżety? Aby to wyjaśnić, Teleskop Horyzontu Zdarzeń (ang. Event Horizon Telescope) zobrazował szczegółowo centrum pobliskiej galaktyki aktywnej o nazwie Centaurus A. Kaskada pokazanych tu we wstawce zdjęć ukazuje galaktykę Centaurus A od jej najbardziej rozległego obrazu, którego łączne pole widzenia obejmuje więcej obszaru nieba niż wiele Księżyców, aż do najbardziej ograniczonego przestrzennie, obejmującego tylko tyle nieba co piłeczka golfowa na Księżycu. Najnowszy obraz pokazuje coś, co może wyglądać jak dwa dżetym ale w rzeczywistości są to dwie strony tego samego, pojedynczego dżetu. To nowo odkryte pojaśnienie brzegu dżetu nie rozwiązuje zagadki powstawania dżetów, ale zdaje się potwierdzać, że taki wypływ cząstek z galaktyki aktywnej jest ograniczany przez silne ciśnienie -- być może przy udziale pól magnetycznych. Sieć EHT to rezultat współpracy pomiędzy różnymi radioteleskopami z całej Ziemii -- od obserwatorium Caltech na Hawajach w USA, przez sieć ALMA w Chile, do NOEMA we Francji -- i wielu innych. EHT nie ustaje w obserwowaniu pobliskich, masywnych czarnych dziur i ich energetycznego otoczenia.

Jutro: kratery Space Odyssey

Autorzy i wydawcy: Robert Nemiroff (MTU) i Jerry Bonnell (UMCP)
Przedstawiciel NASA: Phillip Newman, obowiązują określone prawa.
Polityka prywatności sieci NASA oraz ważne uwagi
Serwis prowadzony przez: ASD w NASA / GSFC
oraz Michigan Tech. U.