APOD.pl: astronomiczne zdjęcie dnia

Codziennie nowy obraz lub zdjęcie naszego fascynującego Wszechświata
wraz z krótkim objaśnieniem napisanym przez zawodowego astronoma.
Zobacz więcej!

10 listopada 2000
Zobacz opis. Po kliknięciu na obrazek załaduje się wersja
o największej dostępnej rozdzielczości.

Cygnus A w promieniach X
Źródło:
A. Wilson i A. Young (UMD), P. Shopbell (Caltech), CXC, NASA
(Źródło wstawki: NRAO)

Opis: Powyższe, niewiarygodnie szczegółowe zdjęcie rentgenowskie w sztucznych barwach wyśrodkowano na galaktyce Cygnus A. Zarejestrowaną przez krążące wokół Ziemi Obserwatorium Chandra, Cygnus A pokazano tutaj, jako widowiskowe źródło wysokoenergetycznego promieniowania X. Lecz tak naprawdę jest ona bardziej znana w niskoenergetycznym końcu widma elektromagnetycznego, jako jedno z jaśniejszych radioźródeł na niebie. Odległa o zaledwie 700 milionów lat świetlnych Cygnus A jest najbliższą potężną radiogalaktyką, a sztucznie pokolorowane zdjęcie radiowe (wstawka po prawej) pokazuje niezwykłe podobieństwo do widoku w zakresie rentgenowskim z Chandry. Centralny na obu zdjęciach środek Cygnus A świeci jasno, zaś emisja rozciąga się na 300 tysięcy lat świetlnych po obu stronach, wzdłuż tej samej osi. Uważa się, że za emisję odpowiadają poruszające się prawie z prędkością światła strugi cząstek atomowych, wytworzonych przez masywną centralną czarną dziurę. W istocie zdjęcie rentgenowskie ujawnia „gorące plamy”, sugerujące miejsca, w których cząstki strug wyhamowuje okoliczny chłodniejszy i gęstszy gaz. Zdjęcie rentgenowskie pokazuje również, że strugi wydmuchały w otaczającym je gazie olbrzymie pustki. Jasne pasy emisji wewnątrz pustek prawdopodobnie wskazują obecność gorącej materii rentgenowskiej... opadającej po spirali na centralną czarną dziurę.

Jutro: obserwatorium księżycowe


< | Archiwum | Lista tematyczna | Szukaj | Kalendarz | Słownik | Edukacja | O APOD | Forum | >

Autorzy i wydawcy: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (UMCP)
NASA Official: Phillip Newman Specific rights apply.
NASA Web Privacy Policy and Important Notices
A service of: ASD at NASA / GSFC
& Michigan Tech. U.